Nhu cầu vay tiền ngày một trở nên phổ biến, không chỉ là hình thức vay tiền mặt mà còn kể đến hình thức vay tiền online. Điều này làm những kẻ gian lợi dụng sơ hở để có hành vi mưu lợi. Những chiêu trò quảng cáo hấp dẫn về lãi suất vay 0%, giải ngân nhanh chóng đã lợi dụng lòng tin của khách hàng đăng ký khoản vay. Lúc này, bạn đã bị vay theo hình thức tín dụng đen hay còn gọi là vay nóng. Bên vay sẽ ngập đầu trong đống nợ khi mà nợ chồng nợ, lãi chồng lãi. Đến khi mất khả năng chi trả, tranh chấp xảy ra thường xuyên. Trong trường hợp này, đứng ở gốc độ bên vay, họ đã bị rơi vào cái bẫy của tín dụng đen.Ngoài ra, cũng có một số trường hợp bên vay tiền đã lấy tiền của bên cho vay nhưng không chịu trả nợ, thậm chí là bỏ đi xa để trốn nợ. Dù đứng ở gốc độ bên cho vay tiền hay bên đi vay tiền đều có những căn cứ để phát sinh tranh chấp. Vậy pháp luật điều chỉnh vấn đề tranh chấp hợp đồng vay tiền như thế nào? Mời quý khách hàng tham khảo bài viết bên dưới.
Cơ sở pháp lý
Bộ luật dân sự 2015
Tranh chấp hợp đồng vay tiền là gì?
Tranh chấp hợp đồng vay tiền là sự mâu thuẫn, bất đồng ý kiến của một hoặc cả 2 bên chủ thể của hợp đồng về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình theo thỏa thuận trong hợp đồng vay.
Một số tranh chấp điển hình phát sinh từ hợp đồng vay tiền? Nguyên nhân
- Tranh chấp hợp đồng vay tài sản do không có giấy giao nhận tiền
Đối với trường hợp cho vay có làm hợp đồng vay nhưng trong điều khoản của hợp đồng không ghi cụ thể việc giao nhận tiền thì rất dễ phát sinh tranh chấp về việc bên vay đã nhận tiền hay chưa?
- Tranh chấp phát sinh khi bên vay chậm trả nợ
Thông thường trong hợp đồng vay/cho vay, các bên sẽ thỏa thuận rõ ràng về số tiền vay, lãi suất, thời điểm trả,… Tuy nhiên, trên thực tế các tranh chấp hợp đồng vay tiền phát sinh khi bên vay vi phạm nghĩa vụ trả nợ, trả tiền không đúng hạn.
- Tranh chấp hợp đồng vay tiền về lãi suất cho vay
Đây là một loại tranh chấp phổ biến, nhất là khi người vay vay các hình thức ngoài xã hội. Bên đi vay thường rơi vào tình trạng cần tiền gấp nên họ phải chấp nhận vay tiền với lãi suất cao với những rủi ro trong việc giao kết.
- Nguyên nhân:
- Do hình thức của hợp đồng vay tiền có thể bằng văn bản, lời nói hoặc hành vi cụ thể nên thực tế số lượng tranh chấp hợp đồng vay tiền chủ yếu là hợp đồng miệng, bằng lời nói. Nếu không có người thứ ba làm chứng sẽ tạo rất nhiều khó khăn trong việc thu thập chứng cứ, điều tra, giải quyết tranh chấp.
- Do sự chủ quan của các bên trong việc thiết lập hợp đồng vay. Các chủ thể tham gia hợp đồng thiếu hiểu biết về pháp luật khi điều chỉnh quan hệ hợp đồng dẫn đến không rõ các quy định về lãi suất cho vay, thời hạn trả nợ,…
- Do các bên cho vay chỉ quan tâm đến lợi nhuận, lợi ích của mình mà bất chấp việc vi phạm và phá vỡ các thỏa thuận hoặc do bên vay không đủ khả năng trả các khoản vay.
- Các sự kiện bất khả kháng xảy ra ngẫu nhiên trong thực tế sau khi 2 bên đã ký kết hợp đồng dẫn đến việc bên vay không có khả năng thanh toán.
Một số quy định của pháp luật
Theo pháp luật Việt Nam hiện hành, các tranh chấp phát sinh từ hợp đồng hợp đồng vay tiền sẽ được giải quyết bằng những phương thức sau đây:
- Giải quyết tranh chấp bằng phương thức thương lượng hoặc hoa giải qua trung gian.
Theo quy định của pháp luật, trước hết các bên có quyền tự thương lượng với nhau về các mâu thuẫn, xung đột, bất đồng nhằm tiến tới sự dung hoà về lợi ích cho cả hai bên. Trong trường hợp việc thương lượng không đạt kết quả, các bên có thể lựa chọn giải pháp hoà giải với nhau qua trung gian hoà giải. Việc quy định các cơ chế này nhằm tôn trọng quyền tự định đoạt của các bên và giúp cho các bên tránh được những chi phí không cần thiết do phải theo kiện trước Toà.
Tuy vậy, nếu các bên không thể tự giải quyết được tranh chấp cho mình bằng con đường thương lượng, hoà giải thì theo luật định họ có quyền đưa tranh chấp ra xét xử tại một cơ quan tài phán có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
- Giải quyết tranh chấp theo thủ tục tố tụng tư pháp.
Việc giải quyết tranh chấp phát sinh từ hợp đồng vay tiền bằng con đường Tòa án được xem như giải pháp cuối cùng để phân định quyền lợi giữa các bên.
Các phương thức giải quyết tranh chấp | Ưu điểm | Nhược điểm |
Thương lượng | – Có thể thực hiện một cách thuận tiện, nhanh chóng, đơn giản và ít tốn kém chi phí, phụ thuộc hoàn toàn vào ý chí của các bên tranh chấp;
– Không làm mất sự uy tín và danh tiếng của doanh nhân trên thị trường đồng thời giữ sự bí mật trong hoạt động kinh doanh; – Không bị ràng buộc pháp lý và có tính chất khuyến khích các bên tự thực hiện.
|
Kết quả giải quyết tranh chấp phụ thuộc vào sự thiện chí giữa các bên.
– Thường chỉ giải quyết được những tranh chấp không có mâu thuẫn quá lớn. – Việc thực hiện kết quả thương lượng khó có thể kiểm soát, theo dõi vì không mang tính cưỡng chế, bắt buộc.
|
Hòa giải | – Sẽ được hòa giải viên đưa ra lời khuyên, tư vấn giải quyết sao cho phù hợp cho cả hai bên.
– Không bị ràng buộc pháp lý và không bắt buộc phải thi hành. |
– Kết quả giải quyết tranh chấp phụ thuộc vào sự thiện chí giữa các bên.
– Tốn kém chi phí và hiệu quả giải quyết tranh chấp không cao.
|
Tòa án | – Có trình tự thủ tục nghiêm ngặt, buộc các bên phải thực hiện theo đúng quy định.
– Quyết định giải quyết tranh chấp bắt buộc phải thi hành, nếu một trong các bên không thi hành thì sẽ bị cưỡng chế. |
– Quyết định giải quyết tranh chấp được công khai dẫn đến ảnh hưởng đến uy tín và hoạt động kinh doanh của các bên.
– Thời gian giải quyết khá lâu và thủ tục thiếu linh hoạt do tuân theo thời hạn mà pháp luật quy định. |
Bảng so sánh các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng vay tiền
Mỗi phường án giải quyết tranh chấp đều có ưu, nhược điểm riêng. Tuy nhiên, khi tranh chấp xảy ra, thương lượng và hòa giải là hai phương thức giải quyết các bên cần ưu tiên áp dụng. Các phương thức này vừa đơn giản, tiết kiệm thời gian, chi phí vừa giữ được mối quan hệ tốt đẹp giữa các bên.
Quy trình giải quyết tranh chấp hợp đồng vay tiền
Theo quy định tại Điều 186 BLTTDS 2015 thì cá nhân, tổ chức có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp khi cho rằng một bên vi phạm nghĩa vụ về hợp đồng vay tiền.
Theo đó thủ tục giải quyết vụ án dân sự sơ thẩm như sau:
- Cá nhân, tổ chức làm Đơn khởi kiện với nội dung theo Điều 189 BLTTDS 2015 gửi đến Tòa án có thẩm quyền.
- Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu hồ sơ hợp lệ thì Thẩm phán phải thông báo ngay cho người khởi kiện biết để họ đến Tòa án làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí trong trường hợp họ phải nộp tiền tạm ứng án phí và Thẩm phán tiến hành thụ lý vụ án.
- Sau khi thụ lý vụ án Tòa án sẽ xem xét và chuẩn bị xét xử vụ án. Trong giai đoạn này, Tòa án sẽ tiến hành phiên họp kiểm tra giao nộp, công khai chứng cứ và hòa giải. Sau đó, Tòa án sẽ ban hành các quyết định như công nhận hòa giải thành, tạm đình chỉ vụ án hoặc đình chỉ vụ án.
- Nếu vụ án không rơi vào trường hợp trên thì Thẩm phán phải quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm.
- Xét xử phúc thẩm (nếu có)
- Thời hiệu khởi kiện
Theo quy định, thời hiệu khởi kiện đối với tranh chấp hợp đồng cho vay là 03 (ba) năm. Tuy nhiên, trong trường hợp hết thời hiệu khởi kiện nếu:
- Bên vay đã thừa nhận một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ của mình đối với người cho vay;
- Bên vay thừa nhận hoặc thực hiện xong một phần nghĩa vụ của mình đối với người cho vay;
- Các bên đã tự hòa giải với nhau.
Lúc này thời hiệu khởi kiện sẽ bắt đầu lại từ đầu tại thời điểm ngày tiếp theo sau ngày xảy ra sự kiện thừa nhận hoặc hòa giải ở trên.
- Án phí
Tranh chấp hợp đồng vay tiền là dạng tranh chấp có giá ngạch do đó án phí được thực hiện như sau:
a | Từ 6.000.000 đồng trở xuống | 300.000 đồng |
b | Từ trên 6.000.000 đồng đến 400.000.000 đồng | 5% giá trị tài sản có tranh chấp |
c | Từ trên 400.000.000 đồng đến 800.000.000 đồng | 20.000. 000 đồng + 4% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt quá 400.000.000 đồng |
d | Từ trên 800.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng | 36.000.000 đồng + 3% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt 800.000.000 đồng |
đ | Từ trên 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng | 72.000.000 đồng + 2% của phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt 2.000.000.000 đồng |
e | Từ trên 4.000.000.000 đồng | 112.000.000 đồng + 0,1% của phần giá trị tài sản tranh chấp vượt 4.000.000.000 đồng. |
Một số câu hỏi thường gặp về tranh chấp hợp đồng vay tài sản
Tranh chấp phát sinh liên quan đến Họ, hụi, biêu, phường có phải là tranh chấp hợp đồng vay tài sản?
Họ, hụi, biêu, phường (gọi chung là họ) là hình thức giao dịch về tài sản theo tập quán trên cơ sở thỏa thuận của một nhóm người tập hợp nhau lại cùng định ra số người, thời gian, số tiền hoặc tài sản khác, thể thức góp, lĩnh họ và quyền, nghĩa vụ của các thành viên.
Họ, hụi, biêu, phường được quy định tại Điều 471 BLDS 2015 thuộc Mục Hợp đồng vay tài sản. Vậy tranh chấp phát sinh liên quan đến Họ, hụi, biêu, phường là một dạng của tranh chấp hợp đồng vay tài sản.
Lãi suất vay được quy định như thế nào?
Theo BLDS 2015 thì:
Lãi suất vay do các bên thỏa thuận.
- Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.
- Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này tại thời điểm trả nợ.
Tranh chấp hợp đồng vay tiền liên quan đến tài sản bảo đảm khoản vay được thể hiện dưới những dạng hợp đồng nào?
Người vay có thể nhanh chóng lấy được tiền để giải quyết công việc mà không cần phải làm thủ tục phức tạp như vay ngân hàng. Hợp đồng vay ngoài xã hội thường được thể hiện bằng các hình thức như sau:
- Hợp đồng vay tín chấp;
- Hợp đồng vay có cầm cố giấy tờ nhà đất hoặc các tài sản có giá trị khác;
- Hợp đồng vay có tài sản thế chấp.
Hy vọng qua bài viết này, khách hàng có cái nhìn toàn diện hơn về tranh chấp hợp đồng vay tiền dưới gốc độ pháp lý. Để giúp đỡ tốt nhất cho khách hàng, Luật Vạn Phúc với đội ngũ chuyên viên, luật sư uy tín, nhiều năm kinh nghiệm sẵn sàng cung cấp tới quý khách hàng dịch vụ tư vấn giải quyết tranh chấp liên quan hợp đồng vay tiền hiệu quả, chính xác, nhanh chóng.
Nếu có nhu cầu, hãy liên hệ với chúng tôi để nhận dịch vụ tốt nhất.
Ngoài ra, Luật Vạn Phúc còn tư vấn các thủ tục về: tranh chấp hợp đồng vay tài sản, tranh chấp lối đi chung, …để phục vụ tốt nhất nhu cầu của khách hàng.
CÔNG TY TNHH TƯ VẤN VẠN PHÚC LUẬT – Đảm bảo tối ưu quyền lợi của khách hàng
Đọc thêm: Hướng dẫn giải quyết tranh chấp hợp đồng đặt cọc
Đọc thêm: Dịch vụ tư vấn, soạn thảo hợp đồng đặt cọc uy tín, giá rẻ